کارایی زنبورهای trichogramma spp. روی تخم کرم گلوگاه انار، ectomyelois ceratoniae zeller (lep.: pyralidae) درشرایط آزمایشگاهی

کرم گلوگاه انار، ectomyelois ceratoniae zeller (lep.: pyralidae) یکی از آفات مهم انارستان های کشور است که سالانه خسارات اقتصادی زیادی را به انارکاران وارد می سازد. در این تحقیق میزان کارآیی و پارامترهای بیولوژیک زنبورهای تریکوگراما روی تخم کرم گلوگاه انار در شرایط آزمایشگاهی (دمای 2± 25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 10±50 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که میزان پارازیتیسم گونه t. brassicae روی بید آرد و کرم گلوگاه نسبت به دو گونه دیگر بالاتر می باشد ولی درصد تفریخ گونه t. embryophagum روی تخم کرم گلوگاه انار بیشتر بود. در بررسی بیولوژی آزمایشگاهی طول دوره تخمریزی، دوره بعد از تخمریزی و طول دوران بلوغ در زنبور t. brassicae پرورش یافته روی بید آرد و کرم گلوگاه انار به ترتیب 1/8، 00/1، 1/9 و 8/7، 9/0، 7/8 روز و در زنبور t. embryophagum به ترتیب 7/8 ، 4/1، 11/10 و 2/8، 00/1، 2/9 روز و در زنبورt. pintoi به ترتیب 3/7 ، 00/1، 3/8 و 4/7 ، 1/1، 5/8 روز محاسبه شد و این زنبورها فاقد دوره پیش از تخمریزی بودند. تعداد تخم گذاشته شده و نسبت افراد ماده در گونه t. brassicae حاصل از بید آرد بیشتر از گونه های دیگر بود. نتایج این تحقیق نشان داد که نرخ ناخالص تولیدمثل (grr)، نرخ ذاتی افزایش جمعیت(rm) و متوسط زمان هر نسل(t) در زنبور t. brassicaeروی تخم بید آرد و کرم گلوگاه انار به ترتیب 76/47، 30/0، 63/12 و 02/38، 28/0، 66/12 بوده است. در زنبور t. embryophagumپرورش یافته روی بید آرد و کرم گلوگاه انار به ترتیب 65/42، 31/0، 73/11 و 25/39، 31/0، 65/11 بود. همچنین در زنبور t. pintoi پرورش یافته روی بید آرد و کرم گلوگاه انار به ترتیب 10/34، 27/0، 58/12 و 63/28، 26/0، 56/12 بدست آمد. نرخ ناخالص و خالص باروری و میانگین تعداد تخم روزانه بین گونه های مختلف زنبورهای تریکوگراما در سطح 5 درصد (p> 0/05) اختلاف معنی داری را نشان داد و میزان این آماره ها در گونه t. brassicae حاصل از بید آرد از گونه های دیگر بیشتر بود. در مجموع می توان نتیجه گرفت که بید آرد میزبان مناسبتری برای تولید انبوه زنبور t. brassicae می باشد و از طرف دیگر کرم گلوگاه انار میزبان مناسبتری برای تولید انبوه گونه t. embryophagum محسوب می شود. لذا در برنامه های مدیریت تلفیقی آفت می توان از این گونه ها استفاده نمود.